५२ वर्षीय विजय तिवारी, जो धेरै बर्ष देखि गुटखा मा प्रयोग गरीएको सुगन्ध बनाउने व्यवसाय गर्दै आएका छन्, उनलाई मुखको क्या न्स र भएको पत्ता लागेको छ । ६ वटा के मो थेरापी र ३६ चरणको विकिरणको पीडादायी अनुभव पछि तिवारीले ब्यापार बन्द गर्ने निर्णय गरे ।
तिवारीले भने कि केसर, अलैंची आदि को स्वाद को सट्टा, सस्तो रसायन गुटखा को निर्माण को समयमा प्रयोग गरीन्छ । लगातार गुटखा को गुणस्तर परीक्षण गर्ने क्रममा तिवारीमा यो लत लाग्यो र उनमा क्या न्स र सम्म भयो ।
भारतीय अखबारमा प्रकाशित समाचार अनुसार तिवारीलाई २०११ मा मुखको क्या न्स र भएको पत्ता लागेपछि उनले गुटखामा प्रयोग हुने सुगन्ध बनाउने व्यवसाय बन्द गर्ने निर्णय गरे । तिवारीले भने कि गुटखाको ब्यापार चलाउनेहरु उपभोक्तालाई धोका दिन्छन् । उनी भन्छन् कि तपाइँ के सोच्नुहुन्छ कि तपाइँ मात्र पाँच रुपैयाँमा केसर हालिएको स्वादको गुटखा पाउनुहुनेछ?
एक किलो केसर साढे दुई लाख रुपैयाँ मूल्यको छ । यसको सट्टामा प्रयोग गरिएको रासायनिक स्वाद प्रति किलो २३०० रुपैयाँ खर्च हुन्छ । इलायचीको मूल्य झण्डै ३० हजार रुपैयाँ प्रति किलोग्राम छ, जबकि यसको स्वाद मात्र १५०० रुपैयाँमा उपलब्ध हुनेछ । १२ लाख रुपैयाँ लागत साँच्चैको गुलाब को सट्टा २५ हजार रुपैयाँ को रासायनिक स्वाद संग काम गर्न सकिन्छ ।
त्यहाँ वास्तविक र नक्कली चीजहरु को मूल्य मा यति ठूलो अन्तर छ, त्यसैले कुनै निर्माण कम्पनी सामानको ठाउँमा सुगन्ध को उपयोग गर्दछन् । तिवारीले आफ्नो उत्पादन जाँच गर्ने उद्देश्यले खान थालेका थिए । केहि दिन पछि, गुटखा को लत लाग्यो र दैनिक लगभग २५ प्याकेट खान थाले । अब तिवारीको अनुहार पनि सर्जरी को कारण परिवर्तन भएको छ ।
अब उनले यो व्यवसायमा संलग्न नहुने निर्णय गरेका छन् । बरु, उसले अत्तर बनाउने व्यवसाय सुरु गरेको छ । इन्डियन जर्नल अफ मेडिकल रिसर्चको एक रिपोर्टले पत्ता लगाएको छ कि पान मसाला आदि को स्वाद मा धेरै हानिकारक रसायनहरु थपिन्छन् ।
